Mặc dù khí ozone (O3) ở trên cao giúp ngăn chặn tia cực tím độc hại nhưng khi ở mặt đất, chúng lại mang đến tác dụng ngược.
Mức độ gia tăng của khí ozone trên mặt đất ở Trung Quốc và các nước khu vực Đông Á đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất của các loại cây trồng như lúc mì, gạo, ngô…
Theo ông Zhaozhong Feng, giảng viên tại Đại học Khoa học Thông tin và Công nghệ Nam Kinh (Trung Quốc) và các đồng nghiệp của ông, ô nhiễm ozone trên mặt đất khiến việc sản xuất nông sản bao gồm lúa mì, gạo và ngô tại Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc thiệt hại tới 63 tỷ USD mỗi năm.
Ông Feng cho biết nồng độ khí ozone trên mặt đất ở Trung Quốc đã tăng khoảng 5% mỗi năm. “Sự gia tăng nhanh chóng của ozone ở mặt đất đã gây ra những mối đe dọa nghiêm trọng đổi với năng suất cây trồng”, ông nói.
Ozone là một loại khí có khả năng phản ứng cao. Sự có mặt của nó ở độ cao đem lại nhiều lợi ích vì nó giúp ngăn chặn tia cực tím, một loại tia nguy hiểm. Tuy nhiên, khi ở mặt đất, nó lại gây hại cho thực vật và động vật. Ozone ở mặt đất được hình thành khi các oxit nito (NOx) phản ứng với các chất hữu cơ dễ bay hơi khi có ánh sáng mặt trời.
Nồng độ ozone trên mặt đất đã tăng lên rất nhanh tại nhiều khu vực trên thế giới do ô nhiễm NOx. Nguyên nhân chủ yếu là do sự gia tăng của các phương tiện giao thông.
Mặc dù năng suất cây trồng về tổng quan là tăng do phương pháp canh tác và nhân giống được cải tiến, nhưng nó còn có thể cao hơn nữa nếu không có vấn đề ô nhiễm ozone.
Dựa trên các phép đo trên hơn 3000 địa điểm ở Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, nhóm nghiên cứu của ông Feng ước tính rằng, ô nhiễm ozone đang gây ra thiệt hại về năng suất là 33% đối với sản xuất lúa mì, 23% đối với gạo và 9% đối với ngô. Con số này tăng gần gấp đôi ước tính so với năm 2016.
Vì trồng trọt là một trong những nguyên nhân lớn gây phát thải khí nhà kính và việc tiếp tục giải phóng mặt bằng cho các nông trại đang gây ra sự mất cân bằng môi trường sống, phát hiện này có nghĩa là ô nhiễm ozone cũng gián tiếp dẫn đến sự nóng lên toàn cầu và mất đa dạng sinh học.
Tuy nhiên, mối quan hệ giữa ozone và các chất gây ô nhiễm không khí khác rất phức tạp nên khó có thể giải quyết vấn đề trong ngắn hạn.
Thanh Ngọc (Theo Công lý & xã hội)
https://ngoisao.vn/theo-dong-su-kien/tin-nong-trong-ngay/nong-nghiep-dong-a-thiet-hai-63-ty-usd-moi-nam-vi-loai-khi-nay-349899.htm