Những ngày đầu năm mới 2022, bà con nông dân Hợp tác xã (HTX) tôm cua lúa Thạnh An, xã Đông Thạnh, huyện An Minh (tỉnh Kiên Giang) hết sức phấn khởi, vì lúa trúng mùa, được giá, lại được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NNPTNT) chọn thí điểm mô hình tôm lúa hữu cơ.
Mô hình tôm lúa hữu cơ-trồng lúa kết hợp nuôi tôm theo tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ mở ra triển vọng nâng cao giá trị cho cây lúa trồng trên nền đất nuôi tôm, trước kia vốn yếu thế và khó cạnh tranh với các vùng chuyên canh lúa.
Trên những cánh đồng lúa vàng óng, tiếng máy suốt xen với tiếng cười nói rộn ràng. Vụ mùa năm nay, lúa hữu cơ của HTX Thạnh An đạt năng suất bình quân hơn 6 tấn/ha, công ty ký kết bao tiêu từ đầu vụ với giá 6.800 đồng/kg.
Lúa hữu cơ trúng mùa, bán được giá, nông dân dự kiến có lợi nhuận khả quan đúng thời điểm chuẩn bị đón năm mới.
“Từ ngày vô HTX thấy có rất nhiều cái lợi cho mình, nông dân cũng đỡ, nghĩa là mình thu hoạch lúa hữu cơ xong là công ty xuống lấy liền. Vòn như thời điểm mấy năm trước mình thu hoạch lúa thì phải đợi ghe ở ngoài vô mua giá cả thì bấp bênh”- ông Nguyễn Văn Trí, thành viên HTX tôm cua lúa Thạnh An, An Minh chia sẽ.
Ông Nguyễn Văn Khánh, Giám đốc HTX cho biết, năm 2016 khi mới thành lập, HTX chỉ có 13 thành viên, diện tích chưa đến 20 ha. Lúc ấy bà con nông dân vẫn canh tác theo tập quán truyền thống.
Vụ lúa gieo sạ không đồng loạt, vụ tôm cũng mỗi người một khung lịch, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật sử dụng tràn lan, dẫn đến năng suất thấp, đời sống bấp bênh.
Thế nhưng kể từ vụ mùa năm 2017 trở đi, nhờ mạnh dạn hưởng ứng chủ trương của phòng Nông nghiệp, trở thành HTX tiên phong kí kết sản xuất lúa hữu cơ với công ty. Giờ đây, đời sống của thành viên trong HTX đã thay đổi rõ rệt.
“Lúc đầu thu nhập cũng bấp bênh, chỉ đủ chi phí cho gia đình nhưng từ khi chuyển sang sản xuất tôm với lúa, đặc biệt là lúa hữu cơ nên bán được giá và được bao tiêu sản phẩm nên bà con mình rất đồng tình, hiện nay kinh tế gia đình rất phấn khởi”- ông Nguyễn Văn Khánh, Giám đốc HTX tôm cua lúa Thạnh An, An Minh cho biết.
Qua 4 vụ sản xuất lúa hữu cơ kết hợp nuôi tôm, số thành viên HTX đã tăng từ 13 lên 61, diện tích cũng tăng từ 20 ha lên gần 130 ha vào năm 2021.
Ngoài lợi ích kinh tế trước mắt là được bao tiêu sản phẩm ngay từ đầu vụ với mức giá ổn định, việc canh tác lúa hữu cơ trên nền đất nuôi tôm còn đem lại nhiều giá trị mang tính lâu dài như: Giúp bảo vệ sức khỏe cho nông dân, cải tạo chất lượng thổ nhưỡng, giúp duy trì ổn định năng suất lúa, tăng năng suất vụ tôm….
Ông Nguyễn Văn Khánh, Giám đốc HTX tôm cua lúa Thạnh An, An Minh cho biết: Đối với mô hình nuôi tôm và trồng lúa hữu cơ là vì phân hưu cơ rất có lợi cho việc nuôi tôm về sau, thậm chí đang nuôi tôm nhưng sử dụng phân hữu cơ kết hợp cho con tôm luôn cho nên rất tốt với môi trường.
Bình quân mỗi năm diện tích sản xuất theo mô hình tôm- lúa của huyện An Minh (tỉnh Kiên Giang) vào khoảng 23.000 ha, thì việc ngành nông nghiệp định hướng chuyển đổi vụ lúa mùa sang sản xuất hữu cơ được xem là giải pháp hàng đầu giúp nâng cao giá trị nông sản của huyện.
Cây lúa mùa trước kia vốn cho năng suất thấp và gần như không đủ sức cạnh tranh với những vùng chuyên canh lúa, thì giờ đây khi đã trở thành lúa sạch, lúa hữu cơ lại tìm được thị trường tiêu thụ ổn định.
“Huyện An Minh phần lớn là sản xuất theo mô hình tôm- lúa, sản lượng bình quân từ 4,5 tấn đến 5 tấn/ha. Chúng tôi xác định sản xuất lúa phải theo hướng nâng cao giá trị chứ không tăng cao sản lượng. Khi giá trị sản phẩm được nâng cao thì người dân sẽ tiếp tục thực hiện mô hình tôm- lúa, tránh tình trạng nông dân không sản xuất lại vụ lúa làm cho hiệu quả nuôi tôm thấp hơn”- ông Nguyễn Văn Tùng, Phó Trưởng phòng NNPTNT huyện An Minh cho biết.
Năm 2022, Bộ NNPTNT sẽ chọn 500 ha mô hình tôm lúa hữu cơ của huyện An Minh (tỉnh Kiên Giang) để làm thí điểm, dự kiến sẽ mang lại nhiều chính sách hỗ trợ thúc đẩy sản xuất, đây là một tin vui cho bà con nông dân trồng lúa hữu cơ ở huyện An Minh. Ngành Nông nghiệp huyện cũng đang chuẩn bị hoàn thành thủ tục trình đăng ký chứng nhận OCOP cho lúa hữu cơ An Minh để xây dựng thương hiệu, tạo kênh quảng bá lâu dài.
Hương Trà (Cổng TTĐT tỉnh Kiên Giang)